စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားကို ဒီတစ္ေခါက္ တင္ျပေဆြးေႏြးခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ HR Department အေနနဲ႔ ေဖာ္ေဆာင္ရတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ထဲကမွ အေျခခံအဓိကက်တဲ့ ေအာက္ပါ အပိုင္း ၄ ပိုင္းအေၾကာင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
(1) HR Planning
(2) Recruitment and Selection
(3) Training and Development
(4) Remuneration တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
(1) လူစြမ္းအား အရင္းအျမစ္ စီမံကိန္းဆြဲျခင္း (HR Planning)
လုပ္ငန္းရဲ႕ ေမၽွာ္မွန္းခ်က္ကို မူတည္ၿပီး ျပည့္မီ ခ်င္တဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ကို ေရာက္ရွိဖို႔ အေကာင္ထည္ေဖာ္ၾကတဲ့ အခါ လုပ္ငန္းက သြားခ်င္တဲ့ ပန္းတိုင္ ကို အေျခခံသည့္ HR Department ရဲ႕ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ စီမံကိန္းကို အေသအခ်ာ ခ်မွတ္ၾကရပါတယ္။
အဓိကထား အစီစဥ္ဆြဲရတဲ့ အပိုင္းေတြကေတာ့
လုပ္ငန္းဖြဲ႕စည္းပံုနဲ႔ ခန္႔အပ္မယ့္ ဝန္ထမ္းအေရအတြက္ေတြ
(Organization Structure and Manpower Planning)၊ ဝန္ထမ္းေတြ လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ေတြနဲ႔ တကြ လိုအပ္တဲ့ ပညာအရည္အခ်င္းႏွင့္ လိုအပ္တဲ့ လုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းေတြ (Job analysis and Job Description)၊ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ဆိုင္ရာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြ (HR Policies and Procedures) ေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္က သတ္မွတ္ထားတဲ့ Employment Law ကို အေျခခံၿပီး ေရးဆြဲျခင္း စတာေတြကို စီမံခ်က္ ခ်မွတ္ေရးဆြဲရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
လုပ္ငန္းတစ္ခုရဲ႕ ရည္းမွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ ကို အေရာက္သြားႏိုင္ဖို႔ လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္မ်ား ကို ႀကိဳတင္တြက္ဆၿပီး စီမံခ်က္ေရးဆြဲရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
(2) ဆြဲေဆာင္ျခင္း၊ ေခၚယူေရြးခ်ယ္ျခင္း (Attract, Recruitment and Selection)
လူသားအရင္းအျမစ္စီမံမႈရဲ႕ အဓိက တာဝန္ကေတာ့ လုပ္ငန္းက လုိအပ္တဲ့ အရည္အေသြးနဲ႔ ကိုက္ညီသူေတြကို လိုတဲ့အခ်ိ္္န္၊ လိုအပ္ေနတဲ့ ေနရာမွာ လူမွန္ေနရာမွန္ အခ်ိန္ကိုက္ရႏိုင္ဖို႔ ပဲျဖစ္ပါတယ္။
အလုပ္ေၾကာ္ျငာေခၚကတည္းက အရည္အခ်င္းကိုက္ညီသူေတြကို အလုပ္လာေလၽွာက္ခ်င္ေအာင္ စည္းစနစ္တက်နဲ႔ ျပင္ဆင္ရပါတယ္။ ထိေရာက္မႉရွိတဲ့ ေၾကာ္ျငာလမ္းေၾကာင္းကိုလည္း သံုးေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။
လစ္လပ္ေနတဲ့ ရာထူးအတြက္ ကိုက္ညီမႈရွိ/မရွိ အဲဒီေနရာကေန စတင္ Screening လုပ္ၿပီးစီစစ္ရပါတယ္။ Shortlisted ျဖစ္ၿပီး ကိုက္ညီမႈအမ်ားဆံုးသူေတြကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ HR ကေန လူေတြ႕ေမးျမန္းရပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္စီစစ္တဲ့ အခါမွာ ဝန္ထမ္းရဲ႕တာဝန္ ယူရမယ့္ အပိုင္းေပၚမူတည္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ Test ေတြ စစ္ေဆးၿပီး ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ Test ေတြလည္းေအာင္တယ္။ အဲဒီေနရာမွာ HR ဘက္ကလည္းလက္ခံတယ္၊ သက္ဆိုင္ရာ Line Manager ကလည္း သေဘာက်ၿပီဆိုရင္ ဝန္ထမ္းကို Job offer လုပ္ဖို႔ စီစဥ္ရပါတယ္။
(3) ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးျခင္း (Training and Development)
ဒီအပိုင္းကေတာ့ ဝန္ထမ္းေတြကို သူတို႔အလုပ္စတင္ဝင္လာခ်ိန္ကစၿပီး ဝန္ထမ္းမိတ္ဆက္ Employee Orientation က စတင္ရပါတယ္။ အခ်ဳိ႕လုပ္ငန္းေတြကေတာ့ On Job Training ေပးၾကပါတယ္။ ဒီလိုသင္ၾကားျပသေပးမွသာ လုပ္ငန္းရဲ႕ တန္ဖိုးထားမႈေတြ ထံုးထမ္း အစဥ္အလာေတြ၊ အလုပ္ခြင္အေၾကာင္းနဲ႔ သူ႔တာဝန္ေတြ အေၾကာင္း အျမန္ဆံုး သိရွိၿပီး စြမ္းရည္ေတြကို ထုတ္သံုးႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ စြမ္းရည္တိုးတက္မႈအတြက္ HR က Training Need Analysis လုပ္ၿပီး စီမံကိန္းခ်မွတ္ Training program & Budget ေတြေရးဆြဲ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။ (Technical) နည္းပညာဆိုင္ရာသင္တန္းေတြ၊ ရံုးပို္င္းဆိုင္ရာ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ သင္တန္းေတြ (Conceptual) လို႔ေခၚတဲ့ စဥ္းစားေတြးေခၚ ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ေအာင္ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ သင္တန္းေတြ၊ (Leadership) ေခါင္းေဆာင္မႈသင္တန္းေတြကိုလည္း ပံုမွန္ေပးေနမွသာ လုပ္ငန္းေတြမွာ အမွားနည္းၿပီး အျမဲတိုးတက္ေနမွာျဖစ္ပါတယ္။
(4) လစာခံစားခြင့္ႏွင့္ ဆုခ်ီးျမႇင့္ျခင္း (Reward and Remuneration)
ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လုပ္ခလစာ နဲဲ့ ဆုခ်ီးျမႇင့့္မႈ၊ အျခားခံစားခြင့္မ်ား၊ ေလ်ာ္ေၾကး၊ နစ္နာေၾကးတို႔နဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ ကိစၥအဝဝ ကို ဤအပို္င္းက တာဝန္ယူလုပ္ေဆာင္ေပးပါတယ္။ဝန္ထမ္းေတြ ရဲ႕ လုပ္ရည္ကိုင္ရည္ကို အသိမွတ္ျပဳခ်ီက်ဴးၿပီး ဆုခ်ီးျမႇင့္ေပးဖို႔လည္း လိုအပ္ပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ ေစ်းကြက္မွာ လက္ရွိေပးေနတဲ့ လစာႏႈန္းထားေတြ ကိုလည္း အျမဲ Update သိေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။
လစာအျပင္ ဝန္ထမ္းမ်ား ႏႈတ္ထြကတဲ့အခါ၊ အသက္ျပည့္ ရပ္နားတဲ့ အခါ၊ အလုပ္မွ ရပ္စဲတဲ့အခါ စတဲ့ဝန္ထမ္းေတြရဲ႕ ရပို္င္ခြင့္ေတြ ကိုလည္း ေသခ်ာစြာတြက္ခ်က္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။